PROGRAMMAPUNTEN VOOR EEN GEMEENTELIJK VREDESBELEID
Enschede is een grensstad met meer dan 160 verschillende nationaliteiten in huis. Dit laatste vooral dankzij de aanwezigheid van Universiteit Twente en met name het ITC in de stad, maar de aanwezigheid van grote gemeenschappen afkomstig uit Turkije en het Midden-Oosten hangen nauw samen met het aantrekken van gastarbeiders in het verleden en met de gespannen politieke situatie in de betreffende regio die juist de afgelopen raadsperiode aanleiding vormde voor de noodzaak om verschillende groepen vluchtelingen op te vangen.
Die opvang van vluchtelingen maar ook de oplopende spanningen in de landen van herkomst van reeds langer in Enschede verblijvende “Nederlanders met een migratie-achtergrond” waren aanleiding tot zichtbare spanningen in de Enschedese samenleving. Dit alles leidde de afgelopen raadsperiode tot verschillende (beleids)initiatieven bij de gemeente om bijvoorbeeld meer aandacht te besteden aan de achtergronden van de verschillende gemeenschappen in Enschede en aan de wijze waarop we in deze stad met elkaar en met deze verschillen omgaan.
Initiatieven die aansloten bij een aantal van de “programmapunten voor een gemeentelijk vredesbeleid” die we als Enschede voor Vrede in september 2013 aan de Enschedese politieke partij(afdeling)en aanboden en naar aanleiding van de discussie over de opvang van asielzoekers nogmaals in september 2015 aan de gemeenteraad. Bij het nemen en/of het verder uitwerken van een aantal van die initiatieven waren we als Enschede voor Vrede ook actief betrokken. Toch zien we nog steeds een aantal programmapunten voor een gemeentelijk vredesbeleid in de komende raadsperiode weggelegd op dit vlak, maar ook op dat van mondiaal beleid en dat van securization.
Vreedzaam samenleven in Enschede
1. De gemeente bevordert in overleg met onder meer scholen en (sport)verenigingen in Enschede de mogelijkheden om kinderen met en zonder recente migratieachtergrond met elkaar in contact te brengen.
2. De gemeente onderzoekt in samenspraak met schoolbesturen en andere betrokkenen wat nodig is om jeugd en jongeren in Enschede te begeleiden in het vreedzaam, geweldloos en begripvol omgaan met elkaar.
3. Aan het eind van de raadsperiode 2018-2022 is het project buurtbemiddeling over alle Enschedese wijken en dorpen uitgerold, waardoor wrijvingen in een vroeg stadium kunnen worden opgelost en niet hoeven te ontaarden in grote conflicten.
4. Naast diverse activiteiten om op straat-, buurt- en wijkniveau tot sociale cohesie te komen (straatfeesten, buurthuiskamers e.d.) stimuleert de gemeente ook op sociale cohesie en wederzijdse kennismaking gerichte activiteiten op stedelijk niveau zoals stedelijke dialoogbijeenkomsten en een internationale of multiculturele evenementen die de ontmoeting tussen Enschedeërs met verschillende achtergronden beogen.
5. De gemeente voert op ambtelijk en bestuurlijk niveau regelmatig, gezamenlijk overleg met vertegenwoor-digers van verschillende culturele, nationale of religieus/levensbeschouwelijke gemeenschappen in de stad.
6. De gemeente voert een actief beleid tegen alle vormen van discriminatie.
7. De gemeente helpt bij opvang aan asielzoekers en het bieden van zinvolle activiteiten. Aan vluchtelingen zonder verblijfsstatus wordt een noodopvang geboden die niet alleen uit bed, bad en brood bestaat, maar ook uit begeleiding en dagbesteding.
Internationale oriëntatie en mondiaal beleid
8. De gemeente stimuleert verschillende vormen van mondiale vorming en aandacht voor actuele internationale conflicten op Enschedese scholen, zoals dat ook met andere relevante maatschappelijke thema’s gebeurt.
9. Mede daartoe stimuleert de gemeente de totstandkoming van een Mondiaal Centrum. In dat centrum ontmoeten culturen elkaar, wordt debat over internationale politiek en mondiale thema’s gevoerd, vinden scholieren informatie over deze thema’s en worden faciliteiten geboden aan organisaties die daaraan werken.
(zie bijvoorbeeld: www.mondiaalcentrum.nl)
10. De gemeente Enschede meldt zich aan als Shelter City om tijdelijk onderdak te bieden aan mensenrechten-verdedigers die bedreigd worden en onder grote druk staan. (zie: http://www.sheltercity.org/index.php/nl/)
11. De gemeente stelt zich actief op als lid van de EUREGIO en betrekt daar ook de Enschedese burgerij bij. Daarbij gaat het niet alleen om economische samenwerking, maar ook om culturele uitwisseling en het stimuleren van burgercontacten over de grens. Daarbij richt de gemeente zich zowel op buurgemeente Gronau als op de twee grootste gemeentes binnen de EUREGIO, Münster en Osnabrück.
12. Ook bij de stedenbanden van Enschede met Palo Alto (Verenigde Staten) en Dalian (China) worden de burgers van de deelnemende steden actiever betrokken en gaat de samenwerking verder dan economische zaken.
13. Daarnaast onderzoekt de gemeente Enschede de mogelijkheid om een stedenband aan met een stad in het Midden-Oosten waarbij de afkomst en contacten van grote Enschedese bevolkingsgroepen centraal staan. Daarbij kan gedacht worden aan een stad in het zuidoosten van Turkije of in Syië of Irak waarbij hulp aan de fysieke maar vooral ook sociale wederopbouw centraal staat.
14. In haar bedrijfsvoering en inkoopbeleid hanteert de gemeente criteria die rekening houden met (gewapende) conflicten en mensenrechtenschendingen elders. Zo doet de gemeente bijvoorbeeld geen zaken met bedrijven die actief betrokken zijn bij de Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden zoals een aantal in Nederland actieve beveiligingsbedrijven. (zie bijvoorbeeld: http://www.docp.nl/over-boycot-bds/)
15. Net als Münster en Osnabrück, die zich in Duitsland actief manifesteren als Vredessteden, heeft de gemeente Enschede zich aangesloten bij Mayors for Peace en de burgemeester draagt dit ook uit.
16. Op 21 september, door de VN uitgeroepen tot internationale dag van de Vrede, hangt de gemeente Enschede de regenboogkleurige VREDE-vlag uit.
17. Door middel van herdenkingsbijeenkomsten, onderhoud van de betreffende monumenten, het leggen van stolpersteine en het blootleggen van nog aanwezige overblijfselen ervan houdt de gemeente de herinnering levend aan de Eerste Wereldoorlog, toen tallozen van buiten een veilig heenkomen in Enschede zochten en kregen, aan de Tweede Wereldoorlog, toen talloze medeburgers op grond één enkele eigenschap uit de samenleving werden verwijderd, en ook aan de Koude Oorlog, toen de samenleving jaren achtereen aan de dreiging van een alomvattende vernietiging blootstond.
18. De gemeente stimuleert activiteiten vanuit de Enschedese burgerij die zich richten op internationale solidariteit, vrede, duurzaamheid en rechtvaardigheid. Ze faciliteert de uitwisseling en samenwerking tussen deze verschillende initiatieven.
19. De gemeente stelt een activiteitenfonds voor mondiale activiteiten (burgerinitiatieven, stedenbanden, etc.) in met een omvang van € 1 per inwoner per jaar.
Securitisering of verveiliging
20. De gemeente werkt niet mee aan grootschalig evenementen die de boodschap uitdragen dat internationale conflicten (alleen) met geweld bedwongen kunnen worden. Dat geldt voor de Landmachtdagen maar ook voor militaire oefeningen op het grondgebied van de gemeente.
21. De gemeente zal bij de provincie Overijssel aandringen op een strikte handhaving van het gestelde in het Luchthavenbesluit dat Vliegveld Enschede Airport uitsluitend voor de burgerluchtvaart is bedoeld, enkel in incidentele gevallen van noodzaak voor militair medegebruik open staat en dus niet voor luchtmacht-oefeningen.
22. In haar betrokkenheid bij de verdere ontwikkeling van de Technology Base Twente zal de gemeente Enschede niet meewerken aan de vestiging van bedrijven die zich richten op de ontwikkeling en het testen van militair materieel.
23. Ook bij de innovatiefondsen in het kader van de Agenda voor Twente bepalen de gemeenten in navolging van de provincie Overijssel in haar innovatieregeling, dat wapengerelateerde activiteiten niet voor bijdragen uit deze fondsen in aanmerking komen.
24. De gemeente Enschede vormt geen proeftuin voor onderzoek en ontwikkeling van (drone)technologie op het gebied van toezicht en openbare veiligheid en stimuleert daarentegen het maatschappelijk debat over deze ontwikkelingen.
25. De Enschedese politie betrekt organisaties als het antidiscriminatiebureau Artikel 1 bij haar experimenten met profileren en preventief fouilleren.
26. De gemeente Enschede handhaaft de wettelijke demonstratievrijheid voor al haar burgers.
